چرا خوب سخن بگوییم؟
اهمیت سخن:
خداوند مهربان در قرآن مجید کتاب زندگی به ویژگیهای برای سخن گفتن اشاره میفرماید:
قولو للناس حسنا با مردم به نیکویی سخن بگویید.
قولا بلیغا: شیوا و رسا سخن بگویید
قولا معروفا: پسندیده سخن گفتن
حتی در آیه 44 سوره طه، زمانی که حضرت موسی (ع) برای سخن گفتن با فرعون از جانب پروردگار مامور میشود به او امر می شود با کلام نرم و مهربانانه با او سخن بگوید. فقولا له قولا لینا.
و در عین حال کلام باید محکم و استوار باشد. قولا سدیدا.
قولا کریما: کریمانه و بزرگوارانه
سخن گفتن در ادبیات و فرهنگ کهن ما هم همواره جایگاه ویژهای داشته. اینکه سعدی یکی از هشت باب گلستان را به آداب صحبت اختصاص داده یکی از مصادیق جایگاه والای سخن گفتن هست.
اما چگونه سخنی را باید بر زبان راند؟
اندیشه قبل از سخن:
سعدی در گلستان چه زیبا بیان میکند: اول اندیشه وانگهی گفتار
روایات بسیاری در این زمینه در تعالیم دینی ما وجود دارد از جمله اینکه
امام هادى عليه السلام : نادان، اسير زبان خويش است.
امام على عليه السلام : تا سخن را به زبان نياورده اى، سخن در بند توست. همين كه آن را به زبان آوردى، تو در بند سخن در مى آيى.
پیامبر اکرم(ص) میفرماید: گفتار نیک باعث افزایش روزی ثروت و طول عمر میگردد
اما چه جور اندیشهای؟ اندیشه مثبت
تا فکر و اندیشه مثبت نباشد، بازده مثبت نخواهد داشت.
شاید شما هم به خاطر داشته باشید که در گذشته بزرگترهامون همیشه میگفتند حرف خوب بزنید!
منظور از حرف خوب چیست؟ همان کلام خیر.
پیامبر رحمت و مهربانی میفرماید من کان یومن بالله و الیوم الاخر فلیقل خیرا او یسکت
کسی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد کلام خیر برزبان جاری میکند یا سکوت میکند.
بسیاری از شما عزیزان با قانون جذب آشنا هستید. اینکه اگر ما خیر و خوبی را منتشر کنیم، روی کائنات اثر مثبت میگذارد و خیر و خوبی در نهایت به سوی خود ما بر میگردد. پس اگر طالب خوبی هستیم، باید نیکی کنیم.
تصور کنید اگر با کمک هم جهانی را بسازیم سرشار از انسانهایی که خیر و خوبی را برای همگان میخواهند…و به قول حضرت حافظ عالمی دیگر بباید ساخت وز نو آدمی…
و کلام آخر اینکه
اعتقاد به گفته: چیزی را بگوییم که قلبا به آن معتقد هستیم. مخاطب هوشمند است و متوجه خواهد شد.
سخن کز جان برون آید نشیند لاجرم بر دل
اما بعد از اینکه به ویژگیهای یک کلام مناسب آگاه شدیم، باید بتوانیم منظورمان را هم بیان کنیم.
راهکاری که بعد از مطالعه و تجربه در این زمینه به شما عزیزان پیشنهاد میدهم این است که
ابتدا ببینیم چه میخواهیم بگوییم؟ هسته اصلی سخن حافظ چه زیبا گفته است: چون جمع شد معانی گوی بیان توان زد
دوم ببینیم به چه کسانی و در چه فضایی قرار هست صحبت کنیم؟ مخاطب شناسی
در نهایت کلام را به اصطلاح در زرورق میپیچیم و با بهترین بیان مطرح میکنیم. زیباسازی کلام
About پروین جلیلوند
مدرس فن بیان و مهارتهای ارتباطی مجری صحنه همایشهای علمی فرهنگی کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی
More Posts by پروین جلیلوند
دیدگاهتان را بنویسید